میراث بومی در چشمانداز ۲۰۳۰؛ عربستان با ساخت موزهای خشتی به ریشههایش بازمیگردد
در قلب چشمانداز جاهطلبانهی عربستان سعودی از سال ۲۰۳۰، مکانی برای بازگشت به گذشته نیز درنظرگرفته شده است. موزهی «میراث آسان مسک» در منطقهی تاریخی درعیه، بهجای بزرگنمایی فناوریهای آیندهنگر، روایتی اصیل از سنتهای بومی این شبهجزیره را روایت میکند.
بهگزارش نیواطلس، پروژههای شهری اخیر عربستان سعودی، از جمله لاین و نئوم، با مقیاسی چشمگیر و نگاهی آیندهنگرانه، توجه جهان را به خود جلب کردهاند. اما موزهی میراث آسان مسک مسیر متفاوتی را در پیش میگیرد که بهجای پیشروی بهسوی فناوریهای نو، به گذشتهها بازمیگردد. این بنا با بهرهگیری از معماری خشتی سنتی و با استفاده از مصالح بومی که با اقلیم خشک منطقه در هماهنگی کامل هستند، گذشته را در دل بیابان زنده میکند.
نام «آسان» در زبان عربی، بهمعنای میراثی است که از نسلهای پیشین به یادگار میماند. این موزه در منطقهی تاریخی درعیه، در نزدیکی ریاض، ساخته خواهد شد. معماری خشتی منطقه تاریخی درعیه با قدمتی چندصدساله، هم یادآور گذشته است و هم بهعنوان راهحلی کارآمد برای مقابله با گرمای بیابان شناخته میشود.
وضعیت فعلی پروژه هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارد و جزئیات فنی، بهطور کامل اعلام نشده است. برای نمونه، هنوز مشخص نیست آیا از سازههای بتنمسلح استفاده خواهد شد یا خیر. با اینحال، اطلاعات موجود نشان میدهند که آجرهای استفادهشده از ترکیبی طبیعی، شامل خاک رس، کاه و آب تهیه میشوند و سپس، با استفاده از نور خورشید خشک و مستحکم خواهند شد. نکتهی مهم دیگر، این است که مصالح بهصورت محلی تولید خواهند شد تا هماهنگی بیشتری با بافت بومی منطقه برقرار شود.
طراحی معماری موزه را شرکت بینالمللی «معماران زاها حدید» ارائه داده است. بنای مجموعه، حدود ۴۰ هزار مترمربع وسعت دارد و گرداگرد سه حیاط مرکزی طراحی شده است. در کنار فضاهای اصلی، بخشهایی برای آموزش، هنر و امور اداری نیز در نظر گرفته شده است. محوطهی موزه، محل برگزاری نمایشگاههایی تعاملی با مجموعهای گسترده از آثار فرهنگی خواهد بود. همچنین، یک آزمایشگاه تخصصی نیز برای مرمت و حفاظت از آثار باستانی و هنری تأسیس میشود.
در وبسایت رسمی پروژه آسان مسک آمده است: «این موزه با گردهمآوری فضاهای تخصصی و تجربههای تعاملی، بستری را برای حضور و مشارکت همهی اقشار جامعه در شکلگیری میراث فرهنگی و انتقال آن به نسلهای آینده، فراهم میسازد.»
موزهی آسان مسک با مشارکت بنیاد غیرانتفاعی مسک ساخته میشود و مراحل اجرایی آن، بهتازگی آغاز شده است. این پروژه یکی از قطعات کلیدی چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان بهشمار میرود. عربستان در این برنامهی گسترده، با پروژههایی جاهطلبانه مانند نئوم، مکعب و برج جده، در پی بازتعریف آیندهی کشور تا پایان دههی جاری است.