ششماه با غول سونی: آیا WF-1000XM5 هنوز هم پادشاه هدفونهای توگوشی است؟
خیلی سخت میشود کسی را به خرید هدفون لوکس ترغیب کرد؛ قیمتش سر به فلک میکشد و این گرانی بیشتر از گوشی یا لپتاپ به چشم میآید، چون شاید به اندازهی آنها «ضروری» به نظر نرسد. بله، میشود با یک هدفون معمولی هم کار را راه انداخت، اما قبول دارید هیچچیز لذتبخشتر از این نیست که در یک صبح بارانی، با یک لیوان چای کنار پنجره بنشینید و آهنگ موردعلاقهتان را درست همانطور که در استودیو (احتمالا آن سر دنیا) ضبط شده، با تمام جزئیات و ظرافتهای هنریاش بشنوید؟
حالا داستان هدفونهای پرچمدار سونی هم همین است. اصلا وقتی حرف از سری XM سونی میشود، من معمولاً حسی شبیه به آن میم اینترنتی «هیچی نگو و تمام پولم را بردار!» پیدا میکنم. البته این حس را بیشتر برای هدفونهای روگوشی افسانهای سونی داشتم. فکر میکنید نظرم در مورد نسل پنجم هدفون توگوشی این خانواده، آن هم بعد از شش ماه استفاده، همین است؟
اگر شما هم از خورههای موسیقی هستید و دلتان میآید در حال حاضر، برای چنین تجربهی لذتبخشی، بیش از ۲۰ میلیون تومان هزینه کنید، هدفون توگوشی WF-1000XM5 سونی گزینهی واقعا وسوسهانگیزی بهنظر میرسد؛ پس بیایید ببینیم این غول کوچک سونی پس از شش ماه استفاده، هنوز هم ارزش خرید دارد یا پیش رقبای سرسخت اپلی و سامسونگیاش، از نفس میافتد.
ویدیو بررسی هدفون WF-1000XM5
پخش از رسانه
نکته: قیمتها و جمعبندی ارائهشده در ویدیو براساس شرایط زمان ضبط بوده است. باتوجه به تغییر قیمتها پس از ۶ ماه، نتیجهگیری بررسی متنی نیز بهروز شده است.
کوچکتر، سبکتر، شیکتر اما...لغزندهتر!
سونی در XM5 روی دو نقطهضعف اصلی نسل قبل، یعنی اندازه و راحتی، استادانه کار کرده است. ایربادهای جدید ۲۵درصد کوچکتر و ۲۰درصد سبکتر شدهاند و در استفادهی طولانیمدت، باعث خستگی نمیشوند. برآمدگی ایربادها از درون گوش هم کمتر از قبل شده، هرچند هنوز از گلکسی بادز ۳ پرو یا ایرپاد پرو ۲ برجستهتر هستند.
بعد از ۶ ماه استفاده، خراش و آسیبهای جزیی روی بدنه کیس نمایان شد
کیس شارژ هم حدود ۱۵درصد کوچکتر شده و بهراحتی در جیب جا میشود (هرچند هنوز کمی از کیس ایرپاد حجیمتر است). البته بعد از شش ماه استفاده، خراش و آسیبهای جزیی روی بدنهی کیس نمایان شد که نشان از کیفیت ساخت نهچندان مرغوبش دارد.
ترکیب بدنهی مات و بخش بیرونی براق، ظاهر هدفون را به مراتب شیکتر و لوکستر از قبل کرده است؛ اما بهای این زیبایی را هم باید پرداخت کرد: سطح براق و صیقلی ایربادها باعث میشود انگشتتان به راحتی روی آن سُر بخورد و گاهی اوقات، مخصوصاً اگر دستتان کمی چرب یا عرق کرده باشد، بیرون آوردنشان از کیس به چالش کوچک، اما اعصابخردکنی تبدیل میشود.
اما بهمحض اینکه موفق شوید و هدفون را در گوشتان بگذارید، همهچیز عالی است. ایربادها فوقالعاده راحت هستند که بخشی از این راحتی، مدیون سَریهای فومی است که سونی همچنان به استفاده از آنها در مدلهای پرچمدار خود اصرار میورزد. البته فوم جدید نسبتبه نسل قبل، نرمتر و منعطفتر شده و بهتر فرم گوش را به خود میگیرد؛ درنتیجه، هم ایزولهی صدا بهتر شده است و هم راحتی در استفادهی طولانیمدت.
ایربادها بهخاطر سریهای فومی جدید فوقالعاده راحتند
البته سری فومی مشکلات خاص خودش را هم دارد: هم اینکه زودتر از سیلیکون فرسوده میشود و هم تمیز کردنش کمی سختتر است (دردسرهایی که بعد از شش ماه استفاده بیشتر خودش را نشان داد). درضمن، برخی از افراد هرگز با حس قرار گرفتنشان در گوش کنار نمیآیند. خبر خوب اینکه سونی در جعبهی XM5، چهار سایز مختلف از این سریها، از جمله یک سایز بسیار کوچک قرار داده تا افراد بیشتری بتوانند اندازهی مناسب گوش خود را پیدا کنند؛ اما اگر همچنان با این جنس کنار نیامدید، بازار پر از گزینههای سیلیکونی جایگزین است.
ایربادها همچنان گواهی IPX4 را دارند که یعنی در برابر پاشش آب و باران مقاوماند، اما حواستان باشد با آنها دوش نگیرید! برای دوستداران محیطزیست هم خبر خوب اینکه هم کیس و هم خود ایربادها از مواد بازیافتی ساخته شدهاند، اما این موضوع ذرهای از حس لوکس بودنشان کم نکرده است.
کنترل لمسی هدفون هم همانطور که از یک محصول لوکس انتظار داریم، کارش را بیعیبونقص انجام میدهد؛ اما کماکان مشکل هدفونهای بدونساقه را یدک میکشد: ضربهزدن به بدنهی ایربادها، مخصوصا برای تنظیم صدا، سری هدفون را در کانال گوش فرو میبرد و حس ناخوشایندی ایجاد میکند (برای مقایسه، پیکسل بادز پرو ۲ هم فرمفکتور بدونساقه دارد، اما تنظیم حجم صدا با کشیدن انگشت روی بدنهی ایرباد انجام میشود که البته باز هم ایدآل نیست، اما دستکم باعث آزاردگی گوشها نمیشود.)
هدفون توگوشی XM5 در بازار ایران با همان دو رنگ آشنای مشکی و نقرهای عرضه میشود، اما اگر رنگ جدید و جذاب «صورتی دودی» آن را جایی پیدا کردید، در انتخابش شک نکنید!
کیفیت صدا؛ جایی که سونی جادو میکند
میدانم که دغدغهی اصلی همهی ما موقع خرید هدفون گرانقیمت، یک چیز است: صدا. بگذارید خیالتان را راحت کنم؛ صدای XM5 معرکه است. میتوانم بگویم تقریباً بیعیبونقص است؛ انگار سونی تمام آن ۳۰۰ دلار را برداشته و مستقیماً روی کیفیت صدا سرمایهگذاری کرده است.
اول اینکه XM5 مثل قبل از کدک LDAC سونی پشتیبانی میکند که امکان پخش موسیقی با کیفیت بسیار بالاتر از بلوتوث استاندارد را در اختیارتان میگذارد. درایورهای دینامیک هم با افزایش ۲٫۴ میلیمتری، از ۶ میلیمتر در نسل قبل به ۸٫۴ میلیمتر رسیدهاند و این یعنی توانایی بیشتر در بازتولید دقیق تمام فرکانسها.
صدای XM5 معرکه است؛ تقریباً بیعیبونقص
بهطور دقیقتر، بیس پایینی که در XM4 ضعیف بود، حالا در XM5 کاملاً قابل حس است. بیس میانی هم بسیار کوبندهتر و پرانرژیتر شده و شاید کمی از حالت استاندارد شدیدتر باشد، اما سونی آن را بهقدری خوب کنترل کرده که حتی در آهنگهایی که تمرکز زیادی روی بیس دارند، هرگز آزاردهنده نمیشود.
برای مثال، در آهنگ «We have A Map of the Piano» از گروه ایسلندی و پستراک mùm، لایههای عمیق بیس کاملاً قابل حس و تفکیکشده هستند و آهنگ، عمق فوقالعادهای دارد. بیس میانی هم در آهنگ «Starboy» از The Weeknd، کوبنده، سریع و پرانرژی است. ضربات بیس کاملاً کنترلشده و دقیق به گوش میرسند، بدون اینکه صدای خواننده کدر شود.
بازهی میانی معمولاً برای هدفونهای پرچمدار چالش بزرگی نیست و XM5 هم در این بخش یکی از تمیزترین و بینقصترین صداها را تولید میکند. جزئیات موسیقی بیشتر از همیشه به گوش میرسد و حتی در آهنگهای شلوغ، صدای خواننده و سازها در هم نمیآمیزند.
مثلا در آهنگ «The Reason» از گروه آلترناتیو راک Hoobastank، صدای خواننده، با تمام جزئیات و بافتی که دارد، شفاف و در مرکز صحنه قرار میگیرد. ریفهای گیتار الکتریک کاملاً تفکیکشده و واضح به گوش میرسند. یا در آهنگ «Angel» از Judas Priest، صدای قدرتمند و رسای راب هالفورد با تمام جزئیاتش به گوش میرسد و مو به تن آدم سیخ میکند.
چالش اصلی بازهی میدرنج در نسخهی زندهی آهنگ «Many of Horror» از Biffy Clyro خود را نشان میدهد؛ جایی که در اوج آهنگ، صدای گیتار و خواننده در هم میآمیزد و در بسیاری از هدفونها، وکال زیر صدای ساز گم میشود. اما XM5 در این آزمون سربلند بیرون میآید. صدای خواننده به وضوح بر روی گیتار سوار است و تفکیک سازها به شکلی استادانه انجام میشود.
بازهی بالایی که معمولاً نقطهی چالشی اکثر هدفونهاست، در XM5 بسیار قوی ظاهر میشود. در نسل قبل، فرکانسهای بالا کمی بیروح بودند، اما حالا حسابی انرژی گرفتهاند و به آهنگهای پانک و ارکسترال، درخشندگی لازم را میدهند.
برای مثال، صدای ویولنها در قطعهی ارکسترال «The New Four Seasons» ویوالدی، درخشان، پرجزئیات و دلنشین است و هیچگاه تیز یا گوشخراش نمیشود. صدای سنجها در آهنگ پانک «Perfect World» از Billy Talent هم صدایی زنده، شفاف و پرانرژی دارد. حتی در آهنگ چالشبرانگیزی مثل «Sentient Oona» که فرکانسهای بالای آن در بسیاری از هدفونها آزاردهنده میشود، XM5 کنترل بسیار خوبی از خود نشان میدهد.
نشت صدا به لطف فیت عالی ایربادها، تقریباً صفر است
در بحث کنترل دیستورشن، تفاوت فاحشی با XM4 ندیدم، اما عملکردش آنقدر خوب است که حتی طرفداران موسیقی متال را هم کاملاً راضی نگه دارد. مثلا در آهنگ بسیار شلوغی مانند «The Wonders at Your Feet» از گروه دثمتال Dark Tranquillity که در بسیاری از هدفونها به یک نویز آزاردهنده تبدیل میشود، پرچمدار سونی به طرز شگفتانگیزی از پس کنترل دیستورشن برمیآید.
نشت صدا هم بهلطف فیت عالی ایربادها، تقریباً صفر است؛ این یعنی نه شما مزاحم اطرافیانتان میشوید و نه مجبورید در محیط کار فقط به موسیقیهای فاخر گوش دهید!
عمر باتری، همچنان قابلاعتماد
اگر عمر باتری برایتان دغدغه است، XM5 چیزی کم نگذاشته. بهگفتهی سونی، با ANC روشن میتوانید ۸ ساعت مداوم به موسیقی گوش دهید. در تستهای من، با حجم صدای حدود ۷۰ درصد، باتری به راحتی بیش از ۹ ساعت دوام آورد که فوقالعاده است.
کیس XM5 هم که از شارژ بیسیم پشتیبانی میکند، میتواند دو بار دیگر ایربادها را به طور کامل شارژ کند. قابلیت شارژ سریع هم اجازه میدهد تنها با سه دقیقه شارژ، حدود یک ساعت به موسیقی گوش دهید.
نویز کنسلینگ، مکالمه و اپلیکیشن: ترکیبی از نقاط قوت و ضعف
تا اینجا همهچیز عالی بود، اما در دنیای هدفونهای لوکس، فقط کیفیت صدا و باتری مطرح نیست. در بخش نویز کنسلینگ فعال (ANC)، کیفیت تماس و رابط کاربری اپلیکیشن، ماجرا کمی چالشی میشود.
سونی مدعی است ANC هدفون را با ۶ میکروفون و ۲ پردازندهی مجزا، بهبود بخشیده است. در عمل هم، ANC هدفون عملکرد خوبی دارد، مخصوصاً در حذف صدای باد که پیشرفت قابلتوجهی داشته است. اما اگر بخواهم صادق باشم، تفاوت بین حالت روشن و خاموش ANC آنقدرها هم قابلتوجه نیست. در محیطهای بسیار شلوغ مثل مترو، XM5 نمیتواند به طور کامل صدای قطار یا همهمهی جمعیت را حذف کند و اگر به موسیقی آرامی گوش دهید، صداهای مزاحم بهراحتی به گوشتان خواهد رسید. در این زمینه، پرچمدارهای اپل و سامسونگ عملکرد بهتری دارند.
خیلی متوجه تفاوت بین حالت روشن و خاموش ANC نمیشوید
حالت تقویت صدای محیط (Ambient Mode) هم در این هدفون عملکرد نسبتا ضعیفی دارد و به پای ترنسپرنسی ایرپاد پرو ۲ نمیرسد. حتی با تنظیم روی بالاترین درجه، باز هم برای صحبت کردن با دیگران ترجیح میدهید هدفون را از گوشتان خارج کنید؛ بهویژه چون ایزولهی ایربادها زیادی خوب است.
هنگام تماس با هدفون، صدا برای طرف مقابل کمی خفه و پردازششده به گوش میرسد؛ اما XM5 یک برگ برنده دارد: حذف نویز محیط. سونی با استفاده از هوش مصنوعی که روی بیش از ۵۰۰ میلیون نمونهی صوتی آموزش دیده و یک حسگر هدایت استخوانی، صدای کاربر را از هر نویز محیطی، از ترافیک گرفته تا باد شدید، به خوبی جدا میکند. نتیجه این است که حتی اگر در یک بالکن شلوغ باشید، طرف مقابل تقریباً هیچکدام از آن صداهای مزاحم را نخواهد شنید.
اپلیکیشن هدفون بهشدت آشفته و گیجکننده است؛ اما اکولایزر ۵ بانده عالیست
اما بزرگترین نقطهضعف هدفونهای سونی، نه ANC و حالت امبینت، بلکه اپلیکیشن آنهاست. رابط کاربری اپلیکیشن Headphones Connect بهشدت آشفته و گیجکننده است، طوریکه پیدا کردن یک گزینهی ساده مثل ریست هدفون، نیازمند جستجو در منوهای تو در تو است.
بااینحال، دو قابلیت در این اپلیکیشن فوقالعادهاند: اکولایزر ۵ باندهی بسیار حرفهای که تاثیر ملموسی روی پوشش فرکانسی دارد و قابلیت پایش فشار صوتی که نشان میدهد با چه شدتی در حال گوش دادن به موسیقی هستید و چقدر تا آسیب رساندن به شنواییتان فاصله دارید.
حکم نهایی: بالاخره بخریم یا نه؟
و حالا سوال ۳۰۰ دلاری: آیا WF-1000XM5 همچنان پس از دو سال و باوجود رقبای قدری چون ایرپاد پرو ۲ (و حتی ایرپاد پرو ۳ که بهتازگی عرضه شده) و گلکسی بادز ۳ پرو، هنوز ارزش خرید دارد؟
راستش الان که بعد از ۶ ماه این بررسی را مینویسم، اتفاق بیسابقهای در بازار ایران رخ داده: ایرپاد پرو ۲ از XM5 سونی ارزانتر است! (البته که قیمت جهانی هدفون اپل، ۵۰ دلار از هدفون سونی کمتر است، اما معمولا در بازار ایران، محصولات اپل با قیمت بیشتری بهفروش میرسند.) تا همین چند ماه پیش، XM5 از هدفون اپل ارزانتر و تقریبا با گلکسی بادز ۳ پرو همقیمت بود و توصیهی من به افرادی که اولویت اول و آخرشان لذتبردن از موسیقی با تمام جزئیاتش است، هدفون سونی بود.
در وضعیتی که رقبا با نصف قیمت به فروش میرسند، XM5 شرایط بسیار سختی دارد
اما حالا داستان کمی پیچیدهتر شده است. در وضعیتی که گلکسی بادز ۳ پرو نصف قیمت XM5 و ایرپاد پرو ۲ بهفروش میرسد، هدفون سونی شرایط بسیار چالشیتری برای عرضاندام دارد؛ بهویژه چون برخلاف دو رقیب دیگر، نه از مزایای اکوسیستم بهره میبرد و نه حذف نویزش به پای رقبا میرسد.
با این اوصاف، هدفون WF-1000XM5 را میتوانم برای افراد خاصی پیشنهاد دهم: آنهایی که دغدغهی بودجه ندارند، درگیر اکوسیستم اپل و سامسونگ نیستند، برایشان اکولایزر و شخصیسازی صدا مهم است و کلا از برند سونی خوششان میآید. اگر جزو این دسته نیستید، شاید بهتر باشد سراغ گزینههای بهصرفهتری در بازار بروید.