مریخ زیر آسمان آبی چگونه بهنظر میآید؟ تصاویر جدید کاوشگر پرسویرنس نشان میدهند
مریخنورد پرسویرنس ناسا تقریباً چهار سال پس از آغاز ماموریت خود، همچنان تصاویری شگفتانگیز از سطح سیاره سرخ به زمین مخابره میکند.
در هفتهی گذشته، آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) یک عکس موزاییکی رنگی و تقویتشده متشکل از ۹۶ تصویر جداگانه را که در تاریخ ۲۶ می ۲۰۲۵ توسط پرسویرنس گرفته شده بود، منتشر کرد. این تصاویر در کنار هم پانورامایی ۳۶۰ درجه را از مکانی در مریخ به نام «فالبرین» تشکیل میدهند. این منطقه قدیمیترین زمینهایی را شامل میشود که پرسویرنس تاکنون روی مریخ کاوش کرده است.
طبق بیانیه JPL، تصویر جدید در روزی گرفته شد که آسمان بالای سر مریخنورد پرسویرنس صاف بود و به این ربات کاوشگر فرصت داد تا «یکی از واضحترین پانوراماهای ثبتشده درطول ماموریت خود» را ثبت کند،
عکس پانوراما با ابزار Mastcam-Z پرسویرنس گرفته شده و سطح موجدار نزدیک کاوشگر و تپههایی در فاصله حدود ۶۵ کیلومتر دورتر را نشان میدهد. یکی از چشمگیرترین عناصر این تصویر، آسمان آبی بالای سر است؛ اما فریب نخورید. آسمان مریخ هیچگاه مانند زمین آبی دیده نمیشود و آبیبودن آن در پانوراما فقط به دلیل پردازش تصویر است.
جیم بل، پژوهشگر اصلی ابزار Mastcam-Z در دانشگاه ایالتی آریزونا، در بیانیه JPL گفت: «آسمان نسبتاً عاری از گرد و غبار، دید روشنی از زمین اطراف فراهم میکند. و در این موزاییک خاص، با تقویت کنتراست رنگی، تفاوتهای زمین و آسمان را برجسته کردهایم.»
علاوه بر آسمان آبی، یک عنصر دیگر در این تصویر وجود دارد که تیم علمی پرسویرنس را هیجانزده کرده است. سنگ بزرگی که در سمت راست مرکز موزاییک دیده میشود نمونهای از چیزی است که زمینشناسان «سنگ شناور» مینامند؛ یعنی سنگی که توسط آب، باد یا حتی رانش زمین به محل فعلیاش منتقل شده است.
سنگ شناور خاص روی یک موج هلالیشکل از شن قرار دارد؛ اما تیم علمی پرسویرنس «گمان میکند که این سنگ پیش از شکلگیری موج شن به آنجا آمده باشد».
همچنین در تصویر یک تکه ساییدگی دیده میشود: نقطهای به اندازهی ۵ سانتیمتر از سطح مریخ که پرسویرنس با ابزار ساینده سنگ خود (RAT) حفاری کرده است. این ابزار با سر پوشیده از الماس میتواند تا سههزار دور در دقیقه بچرخد.
تصویر خام و نزدیکتری که در همان روز توسط ابزار Mastcam-Z پرسویرنس گرفته شده، لکه ساییدهشده از سطح مریخ را با جزئیات بیشتر نشان میدهد و چندین ترک در سطح فرسوده مریخ را آشکار میکند.
پرسویرنس در ۱۸ فوریه ۲۰۲۱ در فرآیند چند مرحلهای روی سطح این سیاره فرود آمد. این مریخنورد که تقریباً به اندازه یک خودرو با وزن ۱۰۲۵ کیلوگرم است، در منطقهای از مریخ به نام دهانه یزرو فرود آمد. از آن زمان، این کاوشگر مشغول جستوجوی عوارض زمینشناسی جالب و جمعآوری نمونههایی بوده که ناسا امیدوار است روزی به زمین بازگردانده شوند.
بااینحال، سرنوشت برنامه بازگرداندن نمونههای مریخ، به دلیل کاهشهای گسترده بودجه در ناسا در هالهای از ابهام قرار دارد. شرکتهای خصوصی پیشنهاد کردهاند وارد عمل شوند؛ اما اینکه آیا نمونههای پرسویرنس در آینده قابل پیشبینی به زمین بازگردانده خواهند شد یا خیر، هنوز مشخص نیست.