هدست واقعیت مجازی سونی پلی استیشن VR2

سونی از پیشگامان عرصه واقعیت مجازی در بازار کنسول‌های خانگی به شمار می‌رود. با عرضه PlayStation VR برای کنسول PlayStation 4، سونی توانست واقعیت مجازی را به خانه‌های میلیون‌ها گیمر در سراسر جهان بیاورد؛ هرچند قیمت هدست واقعیت مجازی سونی و بازی‌های محدود آن دو عامل اصلی برای تردید کاربران در مسیر تهیه آن بودند. بااین‌حال، این هدست اولیه با وجود برخی محدودیت‌ها، توانست پتانسیل بالای VR در بازی‌ها و تجربه‌های تعاملی را به نمایش بگذارد.

با موفقیت نسبی نسل اول عینک واقعیت مجازی سونی، انتظار برای نسل بعدی آن از سوی سونی بالا رفت. نسل دوم هدست واقعیت مجازی سونی که در اسفند ۱۴۰۱ عرضه شد، نه تنها یک به‌روزرسانی ساده نیست، بلکه بازطراحی کاملی بر اساس آموخته‌ها از نسل اول و بهره‌گیری از قدرت کنسول PS5 است.

زومیت

پلی استیشن VR که به اختصار PS VR نامیده می‌شود، روی سخت‌افزار پلی استیشن ۴ اجرا می‌شد و از دوربین پلی استیشن و کنترلرهای Move یا DualShock 4 برای ردیابی استفاده می‌کرد. این هدست با وجود برخی محدودیت‌ها، تجربه‌های واقعیت مجازی جذابی را به کاربران ارائه داد.

در مقابل، PlayStation VR2 که به اختصار PSVR2 نامیده می‌شود، برای استفاده با کنسول پلی استیشن ۵ طراحی‌شده است. این هدست با بهره‌گیری از قدرت پردازشی بالاتر PS5 و تکنولوژی‌های نوین، قصد دارد تجربه‌ای بسیار با کیفیت‌تر و راحت‌تر از واقعیت مجازی را در اختیار کاربران قرار دهد.

یکی از چشمگیرترین تفاوت‌ها بین دو نسل، کیفیت صفحه نمایش است. PS VR از یک صفحه نمایش LCD با رزولوشن ۹۶۰ در ۱۰۸۰ برای هر چشم استفاده می‌کرد، در حالی که PSVR2 مجهز به دو صفحه نمایش OLED با رزولوشن ۲۰۰۰ در ۲۰۴۰ برای هر چشم است. این ارتقا منجر به تصاویری به مراتب شارپ‌تر، رنگ‌هایی زنده‌تر و کنتراست عمیق‌تر در PSVR2 می‌شود. همچنین، PSVR2 از HDR پشتیبانی می‌کند که به واقع‌گرایی بیشتر تصاویر کمک می‌کند. نرخ تازه‌سازی در هر دو هدست تا ۱۲۰ هرتز می‌رسد، اما وضوح و کیفیت کلی تصویر در نسل دوم به طور قابل توجهی بالاتر است.

سیستم ردیابی نیز یکی دیگر از نقاط عطف بهبود یافته در PSVR2 است. PS VR برای ردیابی موقعیت هدست و کنترلرها به یک دوربین خارجی پلی استیشن وابسته بود که گاهی اوقات مشکلاتی در پوشش منطقه بازی ایجاد می‌کرد. در مقابل، PSVR2 از سیستم ردیابی داخلی استفاده می‌کند که شامل چهار دوربین تعبیه شده روی خود هدست است. این سیستم نیازی به دوربین خارجی ندارد، راه‌اندازی را ساده‌تر می‌کند و ردیابی دقیق‌تری از محیط و حرکات کاربر ارائه می‌دهد. این تکنولوژی شبیه به روشی است که در برخی هدست‌های واقعیت مجازی دیگر رایج شده است.

کنترلرها نیز دستخوش تغییر و تحول اساسی شده‌اند. PS VR از کنترلرهای حرکتی قدیمی Move یا کنترلر استاندارد DualShock 4 استفاده می‌کرد که برای واقعیت مجازی ایده‌آل نبودند. سونی برای PSVR2 کنترلرهای جدید Sense را طراحی کرده است. این کنترلرها دارای طراحی ارگونومیک‌تر، ردیابی دقیق‌تر و قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند بازخورد لمسی سه‌بعدی (Haptic Feedback) و تریگرهای تطبیقی (Adaptive Triggers) هستند که تجربه‌ای حسی و واقعی‌تر در تعامل با دنیای مجازی فراهم می‌کنند. ردیابی انگشتان نیز یکی دیگر از ویژگی‌های مهم کنترلرهای Sense است.

اتصال و راه‌اندازی هدست نیز در PSVR2 بسیار ساده‌تر شده است. PS VR برای اتصال به PS4 نیازمند یک جعبه پردازشی جداگانه و چندین کابل بود که راه‌اندازی آن را کمی پیچیده می‌کرد. PSVR2 تنها با یک کابل USB-C به طور مستقیم به کنسول PS5 متصل می‌شود که این سادگی در راه‌اندازی و استفاده، تجربه کاربری را بهبود بخشیده است.

عکاس: محمد مردانه / زومیت

علاوه بر این موارد، PSVR2 دارای قابلیت‌های جدیدی مانند ردیابی چشم (Eye Tracking) است که نه تنها برای ورودی در بازی‌ها و منوها کاربرد دارد، بلکه تکنولوژی Foveated Rendering را نیز ممکن می‌سازد. این تکنولوژی باعث می‌شود که تنها ناحیه‌ای که کاربر به آن نگاه می‌کند با بالاترین کیفیت رندر شود، در حالی که مناطق دیگر با کیفیت پایین‌تر پردازش می‌شوند. این کار باعث افزایش بهره‌وری و بهبود عملکرد کلی می‌شود. همچنین، هدست PSVR2 دارای بازخورد لمسی داخلی است که می‌تواند لرزش‌ها و حس‌های فیزیکی را مستقیماً به سر کاربر منتقل کند.

نسل اول PS VR که برای کنسول پلی استیشن ۴ عرضه شد، در طول عمر خود میزبان عناوین متنوعی بود که ژانرهای مختلفی را پوشش می‌دادند. بازی‌هایی مانند Beat Saber با گیم‌پلی ریتمیک خود یا Resident Evil 7 VR که تجربه‌ای ترسناک و نفس‌گیر ارائه می‌داد، نمونه‌هایی از محتوای محبوب این هدست بودند. این کتابخانه با گذشت زمان رشد کرد و شامل بازی‌های متعددی از سوی توسعه‌دهندگان بزرگ و مستقل شد.

با معرفی PlayStation VR2 برای کنسول پلی استیشن ۵، شاهد جهشی در کیفیت و نوع محتوا هستیم. بازی‌های این نسل برای استفاده کامل از قابلیت‌های پیشرفته PSVR2 مانند وضوح تصویر بالاتر، ردیابی چشم و کنترلرهای Sense طراحی شده‌اند. عناوینی مانند Horizon Call of the Mountain که به زیبایی دنیای هورایزن را در واقعیت مجازی بازآفرینی می‌کند، یا حالت واقعیت مجازی بازی Gran Turismo 7 که تجربه‌ای بی‌نهایت واقع‌گرایانه از مسابقه ارائه می‌دهد، نمونه‌های برجسته این نسل هستند.

علاوه بر کتابخانه بازی‌های اختصاصی پلی استیشن ۵، با عرضه آداپتور مخصوص، دارندگان PSVR2 اکنون می‌توانند به کتابخانه‌های بزرگ محتوای پی سی نیز دسترسی پیدا کنند. این امکان به کاربران اجازه می‌دهد تا بازی‌های واقعیت مجازی موجود روی پلتفرم‌هایی مانند Steam VR، از جمله عناوین بسیار تحسین‌شده‌ای نظیر Half-Life: Alyx، را با استفاده از هدست PSVR2 خود تجربه کنند؛ بااین‌حال، توصیه کلی به بررسی وضعیت سازگاری بازی هدف، قبل از خرید هدست واقعیت مجازی سونی است.

هدست PlayStation VR2 با قیمت عرضه رسمی معادل ۵۴۹ دلار آمریکا وارد بازار شد. این قیمت شامل هدست و دو کنترلر Sense است. نکته بسیار مهم این است که PSVR2 برای کار کردن نیاز به کنسول PlayStation 5 یا یک کامپیوتر شخصی دارد که خود هزینه جداگانه‌ای را برای کاربر تحمیل می‌کند.

در مقایسه با سایر هدست‌های واقعیت مجازی در بازار، قیمت PSVR2 موقعیت منحصربه‌فردی دارد. در مقایسه با هدست‌های مستقل مانند Meta Quest 2 یا Meta Quest 3، قیمت اولیه PSVR2 به طور کلی بالاتر است، به خصوص اگر هزینه کنسول PS5 را در نظر بگیریم. اما در مقایسه با سیستم‌های پیشرفته مانند Valve Index که نیاز به یک کامپیوتر گیمینگ و ایستگاه‌های پایه خارجی دارند، PSVR2 می‌تواند گزینه‌ای با قیمت کلی رقابتی‌تر و راه‌اندازی ساده‌تر باشد. ارزش خرید PSVR2 برای کسی که از قبل PS5 دارد، بالاتر از کسی است که باید هم کنسول و هم هدست را خریداری کند.

برای درک بهتر جایگاه PSVR2، مقایسه آن با سایر گزینه‌های موجود در بازار واقعیت مجازی مفید است.

تفاوت اصلی PSVR2 با هدست‌های مستقل مانند Meta Quest 2 یا Meta Quest 3 در نیاز آن به اتصال کابلی به کنسول PS5 یا یک رایانه شخصی برای پردازش داده‌ها است. هدست‌های Meta Quest می‌توانند به صورت کاملاً بی‌سیم و بدون نیاز به کامپیوتر یا کنسول کار کنند که این ویژگی آن‌ها را قابل حمل‌تر و مستقل‌تر می‌سازد. این تفاوت در قدرت پردازشی می‌تواند منجر به کیفیت بصری و جزئیات گرافیکی بالاتری در PSVR2 به خصوص در بازی‌های سنگین شود.

همچنین، کتابخانه بازی‌ها نیز متفاوت است؛ PSVR2 بر عناوین انحصاری و پورت بازی‌های PS5 با قابلیت VR تمرکز دارد، در حالی که Meta Quest کتابخانه گسترده‌تری از بازی‌های مستقل و تجربه‌های اجتماعی مستقل را ارائه می‌دهد. البته به‌لطف طراحی و عرضه آداپتوری مخصوص، امکان استفاده از عینک واقعیت مجازی سونی در رایانه‌های شخصی نیز امکان‌پذیرشده است و می‌توان بدون محدودیت بازی‌های واقعیت مجازی در پلتفرم‌هایی مانند Steam VR را نیز روی این محصول اجرا کرد؛ بااین‌حال، گزارش‌هایی در رابطه با مشکلات مرتبط با اجرای صحیح عناوین مختلف گزارش‌شده است که احتمالا از طریق به‌روزرسانی قابل حل‌شدن باشند.

هدست‌های PC VR مانند Valve Index یا هدست‌های ویندوز Mixed Reality نیز تجربه‌های واقعیت مجازی با کیفیت بالا ارائه می‌دهند و به یک کامپیوتر قدرتمند برای پردازش متکی هستند. در مقایسه با این هدست‌ها، PSVR2 اغلب فرآیند راه‌اندازی ساده‌تری دارد (اتصال تک کابل به PS5) در حالی که راه‌اندازی سیستم‌های PC VR ممکن است پیچیده‌تر باشد و نیاز به نصب نرم‌افزار و گاهی تنظیم ایستگاه‌های پایه داشته باشد. همچنین هزینه کلی یک هدست واقعیت مجازی با کامپیوتر قدرتمند معمولاً بالاتر از هزینه کنسول PS5 به علاوه PSVR2 است.

پیش از تصمیم نهایی برای خرید PSVR2، آگاهی از چند نکته کلیدی می‌تواند به خریداران کمک کند.

زومیت

واقعیت مجازی، به خصوص در حالت‌های بازی Roomscale که امکان حرکت فیزیکی در فضای اتاق را فراهم می‌کنند، نیاز به فضای خالی کافی دارد. اگرچه حالت‌های نشسته و ایستاده نیز وجود دارند، اما برای بهره‌مندی کامل از برخی تجربه‌ها و جلوگیری از برخورد با موانع، وجود فضایی به ابعاد حداقل حدود ۲ در ۲ متر توصیه می‌شود. لازم است قبل از خرید هدست واقعیت مجازی سونی، فضای موجود در محل بازی خود را بررسی کنید.

یکی از پدیده‌هایی که برخی افراد در تجربه واقعیت مجازی با آن مواجه می‌شوند، نوعی حالت سرگیجه یا Motion Sickness است. این پدیده که ناشی از عدم تطابق میان اطلاعات بصری دریافتی و مایه داخلی گوش در تنظیم تعادل بدن است، می‌تواند باعث سرگیجه و حالت تهوع شود. اگرچه PSVR2 با نرخ تازه‌سازی بالا، ردیابی دقیق و تکنیک‌هایی مانند Foveated Rendering سعی در کاهش این پدیده دارد، اما برخی افراد ممکن است همچنان حساس باشند. بازی‌ها نیز با ارائه گزینه‌های مختلف حرکتی (مانند تله‌پورت به جای حرکت روان) سعی در کاهش آن دارند. معمولاً با گذشت زمان و عادت کردن، این حساسیت کاهش می‌یابد.