هدست واقعیت مجازی اپل ویژن پرو M5

اپل ویژن پرو ام ۵ که در مهرماه ۱۴۰۴ عرضه شده است، محصول انقلابی به‌حساب نمی‌آید و در اصل پاسخی مستقیم به بازخوردهای کاربران و چالش‌های کلیدی نسل اول، یعنی ارگونومی و پایداری عملکرد است. تمرکز بر این دو محور، تجربه‌ی استفاده‌های طولانی‌مدت و حرفه‌ای را به شکل معناداری بهبود داده و دستگاه را از یک محصول مفهومی به ابزاری کاربردی‌تر بدل ساخته است.

با این حال، ویژن پرو M5 هنوز از محدودیت‌های اساسی رنج می‌برد. وزن کلی بالا، وابستگی به بسته باتری خارجی و قیمت‌گذاری گزاف، همچنان موانع جدی برای پذیرش عمومی محسوب می‌شوند. به علاوه، اکوسیستم نرم‌افزاری ویژن پرو با وجود بلوغ نسبی، هنوز با فقدان اپلیکیشن‌های کلیدی و ضعف در قابلیت‌های هوش مصنوعی با قابلیت پردازش لحظه‌ای محتوا مواجه است.

بررسی ویژون پرو M5 در نگاه اول نشان می‌دهد که این محصول تقریباً با نسخه اولیه یکسان است. همان بدنه چشم‌نواز از ترکیب شیشه لمینت‌شده و فریم آلومینیومی، همان دکمه‌ها و Digital Crown و همان پورت باتری اختصاصی حفظ شده‌اند. کیفیت ساخت همچنان وسواس‌گونه و با استفاده از مواد اولیه مرغوب است. اما تغییر کلیدی در نحوه قرارگیری دستگاه روی سر رخ داده است.

اپل بند جدید Dual Knit را که قبلاً یک گزینه جانبی بود، اکنون به‌عنوان بند استاندارد عرضه می‌کند. این بند، برخلاف بند Solo Loop، وزن دستگاه را هم در پشت و هم در بالای سر توزیع می‌کند. به گفته منتقدان، این طراحی جدید به شکل چشمگیری راحت‌تر است. نکته جالب توجه، استفاده هوشمندانه از وزنه‌های تنگستن انعطاف‌پذیر در قسمت پشتی بند است. این وزنه‌ها به‌عنوان یک متعادل‌کننده عمل کرده و وزن پنل جلویی را خنثی می‌کنند تا فشار آن روی بینی کاربر کمتر شود.

نتیجه طراحی جدید ویژن پرو ام ۵، یک پارادوکس است. وزن کلی هدست به دلیل این بند جدید، حدود ۱۵۰ گرم افزایش یافته و به محدوده ۷۵۰ تا ۸۰۰ گرم رسیده است. با این حال، به دلیل توزیع وزن بهتر، برخی منتقدان گزارش می‌دهند که می‌توانند دستگاه را برای جلسات طولانی‌تری، حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه، قبل از احساس نیاز به استراحت استفاده کنند، در حالی که در مدل قبلی این زمان ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بود که بسیار در مورد بازه‌ زمانی کوتاه آن انتقاد شده بود.

اپل در مدل هدست ویژن پرو M5 از همان پنل‌های Micro OLED نسل قبل با مجموع ۲۳ میلیون پیکسل و وضوح 4K برای هر چشم استفاده کرده است. با این حال، تراشه ویژن پرو ۲۰۲۵ به اپل اجازه داده است تا پتانسیل کامل این نمایشگرها را فعال کند. دو بهبود کلیدی در اینجا قابل توجه است: افزایش نرخ تازه‌سازی و رندرینگ پیکسل بیشتر.

در حالی که مدل قبلی حداکثر تا ۱۰۰ هرتز و معمولاً ۹۶ هرتز کار می‌کرد، ویژن پرو نسخه دوم اکنون از نرخ تازه‌سازی متغیر تا ۱۲۰ هرتز پشتیبانی می‌کند. این امر، یک تغییر جزئی اما قابل تقدیر است که به روانی بیشتر تصویر کمک می‌کند. مهم‌تر از آن، تراشه نسخه دوم ویژن پرو قادر است تا ۱۰ درصد پیکسل بیشتر را در ناحیه فوکوس کاربر رندر کند. این کار با بهره‌گیری از تکنیک‌های Foveated Rendering و Super Sampling انجام می‌شود که البته بیشتر کاربران احتمالا متوجه آن نخواهند شد. این افزایش تراکم پیکسل رندر شده، منجر به کاهش تاری حرکت در نمای Pass-Through و به طور خاص، وضوح بالاتر متون می‌شود.

جذاب‌ترین ارتقاء در مشخصات ویژن پرو، بدون‌شک تراشه M5 هدست جدید اپل است. این پردازنده ۱۰ هسته‌ای شامل ۴ هسته پرقدرت و ۶ هسته بهینه، با واحد گرافیکی ده هسته‌ای و موتور عصبی ۱۶ هسته‌ای، بر پایه فرآیند ساخت ۳ نانومتری است. البته تراشه R1 برای پردازش داده‌های سنسورها با تأخیر ۱۲ میلی‌ثانیه‌ای بدون تغییر باقی و مشابه نسل قبل است.

در استفاده‌های روزمره، منتقدان نظرات متفاوتی دارند. برخی اشاره می‌کنند که بارگذاری اپلیکیشن‌ها مانند بازی Fruit Ninja فقط چند ثانیه سریع‌تر بوده و تشخیص تفاوت عملکرد برای اکثر کاربران در کاربری روزمره دشوار خواهد بود. البته در کارهای سنگین، تفاوت‌های بیشتری قابل مشاهده است؛ تعدادی از منتقدان گزارش داده‌اند که در بارگذاری محیط‌ها و داده‌های سه‌بعدی پیچیده موسوم به Spatial Scenes، کاهش ۵۰ درصدی زمان لودینگ تجربه شده است.

یکی از تست‌های جالب صورت گرفته، در اپلیکیشن Magic Room انجام شده است؛ جایی که هدست به اسکن LiDAR محیط می‌پردازد. مدل ویژن پرو ۲۰۲۵ توانست حجم عظیمی از داده‌های اسکن سه‌بعدی خانه را برای مدت طولانی تا ۳۰ دقیقه بدون هیچ مشکلی پردازش و حفظ کند، در حالی که مدل ویژن پرو نسخه اول تحت همان بار کاری به سادگی کرش می‌کرد. این تست نشان می‌دهد که نسخه دوم ویژن پرو پایداری و قدرت پردازشی بسیار بالاتری برای کارهای پیچیده واقعیت ترکیبی دارد. علاوه‌بر این، واحد گرافیکی جدید تراشه اکنون از Ray Tracing سخت‌افزاری و Mesh Shading پشتیبانی می‌کند که پتانسیل گرافیکی بازی‌ها را به شدت افزایش می‌دهد.

عمر باتری یکی از بهبودهای قابل توجه در مدل هدست ویژن پرو M5 است که مستقیماً از کارایی تراشه ۳ نانومتری ویژن پرو ۲۰۲۵ ناشی می‌شود، زیرا باتری فیزیکی تغییری نکرده است. اپل اکنون به طور رسمی عمر باتری را از ۲ ساعت استفاده عمومی و ۲/۵ ساعت تماشای ویدیو در مدل قبلی، به ۲/۵ ساعت استفاده عمومی و ۳ ساعت تماشای ویدیو در مدل هدست ویژن پرو M5 افزایش داده است یا حداقل می‌توانیم بگوییم چنین ادعایی دارد.

نتایج تست‌های واقعی متفاوت است. برخی منتقدان در یک تست استفاده ترکیبی سنگین شامل استریم، پیام‌رسانی و ویجت‌ها تنها به یک ساعت و ۵۱ دقیقه تا ۲ ساعت و ۱۵ دقیقه شارژدهی دست یافته‌اند. در مقابل، برخی نیز در تست تماشای فیلم فراگیر که پردازش کمتری نیاز دارد، سه ساعت و ۴۰ دقیقه شارژدهی ثبت کرده‌اند. این نشان می‌دهد عمر باتری به شدت به نوع کاربری وابسته است. همراه دستگاه، یک شارژر جدید ۶۰ وات نیز عرضه می‌شود که ارتقای خوبی محسوب می‌شود.

اپل ویژن پرو ام ۵ با visionOS 26 عرضه می‌شود که پیشرفت‌های قابل توجهی در تجربه کاربری ایجاد کرده است. مهم‌ترین بهبود در Personas که آواتارهای سه‌بعدی هستند، رخ داده است. به گفته منتقدان، این آواتارها اکنون بسیار واقع‌گرایانه‌تر هستند و جزئیات دقیق‌تری مانند کک و مک و موهای صورت را نمایش می‌دهند.

ویژگی Mac Virtual Display که یکی از نقاط قوت کلیدی ویژن پرو است، اکنون با پشتیبانی از نرخ تازه‌سازی ۱۲۰ هرتز و حالت Ultra Wide معادل دو مانیتور 5K، به ابزاری بی‌نظیر برای کار از راه دور تبدیل شده است. همچنین قابلیت پین کردن ویجت‌ها در فضا و تبدیل عکس‌های دو بعدی به صحنه‌های فضایی و سه‌بعدی از دیگر امکانات جدید هستند.

در بخش بازی، علاوه‌بر قدرت گرافیکی M5، پشتیبانی از کنترلرهای PSVR2 Sense سونی یک گام بزرگ رو به جلو است و امکان تعامل فیزیکی دقیق‌تر در بازی‌ها را فراهم می‌کند.

با وجود این پیشرفت‌ها، Vision Pro M5 همچنان با چالش‌های نرم‌افزاری مواجه است. کمبود اپلیکیشن‌های کلیدی مانند نتفلیکس و یوتیوب همچنان احساس می‌شود. علاوه‌بر این، همانطور که برخی منتقدان اشاره کرده‌اند، سیری در مقایسه با رقبایی مانند Google Gemini که در هدست آینده سامسونگ (Galaxy XR) استفاده شده است، بسیار ضعیف عمل می‌کند. Vision Pro فاقد هوش مصنوعی بصری چندوجهی است که بتواند آنچه کاربر می‌بیند را درک کند و به آن پاسخ دهد.

ویژن پرو M5 با قیمت پایه ۳۴۹۹ دلار برای مدل ۲۵۶ گیگابایتی عرضه می‌شود که تغییری نسبت به نسل قبل نداشته است. لنزهای طبی Zeiss حدود ۹۹ دلار و کنترلرهای PSVR2 Sense حدود ۲۵۰ دلار هزینه‌های اضافی محسوب می‌شوند.

مقایسه با مدل اولیه M2 نشان می‌دهد که هدست ویژن پرو M5 یک ارتقای عملکردی و ارگونومیک ضروری است، به خصوص برای کاربرانی که قصد استفاده طولانی‌مدت یا اجرای نرم‌افزارهای سنگین را دارند. در برابر Meta Quest 3، ویژن پرو با نمایشگر Micro OLED و اکوسیستم یکپارچه خود در سطح بسیار بالاتری قرار دارد، اما Quest 3 با قیمت چند برابر پایین‌تر و وزن کمتر، گزینه در دسترس‌تری است.

رقابت اصلی در آینده با هدست واقعیت مجازی گلکسی XR سامسونگ بوده که در حدود ۲۵۰ گرم سبک‌تر و مجهز به هوش مصنوعی پیشرفته Google Gemini Live و اپلیکیشن‌های معروفی همچون نتفلیکس است. نقطه ضعف سامسونگ، عدم توانایی در ارائه تجربه‌ای مشابه Mac Virtual Display خواهد بود که همچنان مزیت انحصاری اپل باقی می‌ماند. اگرچه فرق ویژن پرو با گلکسی ایکس آر در بخشی از مشخصات سخت‌افزاری مشهود است اما تفاوت اصلی در نگرش متفاوت دو اکوسیستم خواهد بود. البته در این میان نباید از قیمت تقریبا دوبرابری هدست اپل در مقایسه با هدست سامسونگ هم چشم‌پوشی کنیم.