تفاوت استانداردهای +HDR10 و Dolby Vision در نمایشگرها چیست؟

در سال‌های اخیر اگر سری به جدول مشخصات تلویزیون‌ها، گوشی‌های هوشمند و مانیتور‌ها زده باشید، احتمالاً در بخش نمایشگر آن‌ها شاهد عباراتی مانند پشتیبانی از استاندارد HDR10 و +HDR10 و Dolby Vision بوده‌اید؛ اما استاندارد‌های گفته‌شده دقیقاً چه کاربرد‌هایی دارند و تفاوتشان چیست؟

در ادامه نحوه‌ی کارکرد استاندارد‌های HDR10 و +HDR10 و دالبی ویژن را برای شما توضیح خواهیم داد و به تفاوت‌های آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

نمایشگر یک تلویزیون یا گوشی محدوده دینامیکی مشخصی دارد که نشان‌دهنده‌ی تفاوت بین روشن‌ترین و تاریک‌ترین نقاط تصویر است. هرچه این بازه گسترده‌تر باشد، جزئیات بیشتری در سایه‌ها و نورهای شدید قابل نمایش است. طبیعتاً هرچه محدوده‌ی دینامیکی نمایشگر دستگاه شما دقیق‌تر باشد، می‌تواند جزئیات بیشتری را از دل سایه‌ها، نقاط تاریک و نقاط روشن تصاویر بیرون بکشد.

استانداردهای HDR (High Dynamic Range) با افزودن اطلاعات بیشتر و بهینه‌سازی نحوه‌ی نمایش، به دستگاه کمک می‌کنند تا کنتراست بهتر، رنگ‌های عمیق‌تر و جزئیات بیشتر را نمایش دهد. به بیان دیگر، HDR به‌دنبال نزدیک‌تر کردن تجربه تماشا به آن چیزی است که چشم انسان در محیط واقعی می‌بیند.

رایج‌ترین استاندارد‌های HDR که امروزه با آن‌ها سروکار داریم شامل HDR10 و +HDR10 و Dolby Vision می‌شوند.

HDR10 به‌نوعی ابتدایی‌ترین استاندارد HDR به‌شمار می‌رود. گوشی‌ها و تلویزیون‌هایی که این استاندارد را به‌کاربران ارائه می‌دهند، از متادیتای ایستا برای نمایش ویدیو‌ها استفاده می‌کنند، یعنی پارامترهایی مانند روشنایی، رنگ یا تنظیمات تصویر برای کل ویدیو یکسان هستند و تغییر فریم به فریم انجام نمی‌شود.

HDR10 معمولاً در محتوا با عمق رنگ ۱۰ بیت و محدوده روشنایی معمول (مثلاً تا ۱٬۰۰۰ نیت یا بیشتر در نسخه‌های به‌روز) استفاده می‌شود. 

استاندارد +HDR10 برخلاف HDR10، از متادیتای پویا برای نمایش تصاویر و ویدیو‌ها بهره می‌برد و اطلاعات مربوط به نور و رنگ را فریم‌به‌فریم تنظیم می‌کند. چنین چیزی یعنی محدوده‌ی دینامیکی هر بخش از فیلم با بخش دیگر تفاوت دارد و به‌صورت پویا تنظیم می‌شود.

صفحه‌نمایش دستگاه‌های سازگار با HDR10 و +HDR10 عمق رنگ ۱۰ بیتی دارد و می‌تواند حدود یک میلیارد رنگ را به‌نمایش بگذارد. دستگاه‌هایی با پنل ۸ بیتی معمولاً از فناوری FRC برای شبیه‌سازی عمق رنگ ۱۰ بیتی استفاده می‌کنند.

در سوی دیگر، استاندارد Dolby Vision قرار گرفته است که دقیقاً مانند +HDR10 از متادیتای پویا برای نمایش تصاویر و ویدیو‌ها استفاده می‌کند. این استاندارد به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا از پنل‌های ۱۲ بیتی برای محصولاتشان بهره ببرند تا کاربران بتوانند در نهایت شاهد نمایش ۶۸ میلیارد رنگ باشند. بااین‌حال همه دستگاه‌های مصرفی الزاماً پنل فیزیکی ۱۲ بیتی ندارند یا از آن استفاده نمی‌کنند. 

Dolby Vision می‌تواند تا روشنایی زیاد ( ۴۰۰۰ نیت یا حتی تا ۱۰٬۰۰۰ نیت در برخی سناریوها) را پوشش دهد.؛ در حالی که HDR10 و HDR10+ معمولاً محدودیت‌های عملی کمتری دارند.

تا اینجای کار فهمیدیم که که مهم‌ترین تفاوت استاندارد HDR10 با استاندارد‌های +HDR10 و Dolby Vision به نحوه‌ی استفاده‌ی آن‌ها از متادیتا برمی‌گردد. یکی دیگر از تفاوت‌های بسیار مهم، هزینه است. استاندارد‌های HDR10 و +HDR10 رایگان هستند، اما Dolby Vision برای تولیدکنندگان دستگاه هزینه دارد و باید حتماً لایسنس دریافت کنند.

در سوی دیگر، Dolby Vision را شرکت Dolby Labs توسعه داده و تمام شرکت‌ها می‌توانند با پرداخت هزینه این استاندارد را به محصولاتشان اضافه کنند. در واقع، برای دالبی ویژن گوشی شیائومی و سایر شرکت‌های چینی حق امتیاز پرداخت شده است.

از میان استاندارد‌های رایج، +HDR10 و Dolby Vision گزینه‌های برتر هستند و به‌دلیل استفاده از متادیتای داینامیک، تصاویر را با رنگ‌ و نور جذاب‌تر، جزئیات بیشتر و کنتراست بهتر به‌نمایش می‌گذارند. گاهی تفاوت بین +HDR10 و Dolby Vision برای چشم کاربر قابل تشخیص نیست، مخصوصاً اگر نمایشگر محدودیت فنی داشته باشد. 

مهم‌ترین تفاوت +HDR10 و Dolby Vision به‌هزینه‌ی آن‌ها برمی‌گردد؛ جایی که شرکت‌ها باید برای استاندارد دالبی ویژن حق امتیاز پرداخت کنند. نحوه‌ی عملکرد این دو استاندارد بسیار شبیه یکدیگر است.

از سوی دیگر، برای بهره‌مندی از استاندارد‌های HDR حتماً به محتوا و ویدیو‌های HDR نیاز دارید. یک ویدیوی SDR حتی روی نمایشگر +HDR10 هم به‌صورت SDR نمایش داده می‌شود. بد نیست بدانید که برخی محتواها چند لایه دارند (برای مثال Dolby Vision همراه با HDR10 پایه) تا دستگاه‌های بدون پشتیبانی دالبی ویژن بتوانند حداقل نسخه‌ی پایه را پخش کنند. دستگاه‌هایی که استاندارد پیشرفته را پشتیبانی نمی‌کنند، معمولاً نمایش را با نسخه استاندارد (مثلاً HDR10) ادامه می‌دهند.

امیدواریم که با خواندن این مطلب تفاوت‌ استاندارد‌‌ +HDR10 با Dolby Vision را فهمیده باشید. شما چه تفاوت‌های مهم دیگری سراغ دارید که در مقاله گفته نشده‌اند؟